Başka bir deyişle, Ecrimisil haksız işgal için tazminattır. Mal sahibinin izni olmadan bir taşınmazı satan birine karşı açılan dava sonucunda verilebilir. Bu tazminat, mülkü haksız bir şekilde ve davacının rızası olmadan kullanan kişinin iyi niyetle hareket etmemesi nedeniyle verilir. Tazminat için mülk sahibinin kusurlu olması gerekmez.
Günümüzde mirasçılar arasında en sık karşılaşılan sorun olan ecrimisil, bir mirasın bazı mirasçılar tarafından alınması ve diğerleri ile paylaşılmaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Bu durumda miras malını kullanamayan mirasçıların, kullanan mirasçılardan haksız işgal bedellerini talep etmeleri gerekmektedir.
Haksız işgalde bulunan kişinin ecrimisil talep edebilmesi için üçüncü bir kişi olması gerekmez. Bu talep mirasçılardan dahi gelebilir.
Haksız işgal tazminatı şartları nelerdir?
- Davalı, yani taşınmazı haksız işgal eden, davacının rızası dışında taşınmazdan yararlanmış olmalıdır. Haksız işgal birçok şekilde ortaya çıkabilir. Haksız işgal birçok şekilde ortaya çıkabilir. Haksız işgalin en sık ortaya çıktığı durumlar şunlardır.
- Davalının kötü niyetli olması gerekir. Türk Medeni Kanunu Madde 995’te kötü niyet koşulu tanımlanmıştır. Türk Medeni Kanunu Madde 995 kötü niyeti “iyi niyetli olmayan zilyet” olarak tanımlamaktadır.
- Dava açılmadan önce davalıya durumun yazılı olarak bildirilmesi gerekir. İşgalin haksız olduğu bildirilmeden ecrimisil talep edilemez.
Ecrimisil Davalarında İhbar Nedir?
Bir davacının haksız işgal davası açabilmesi için öncelikle işgalden men edilme şartını yerine getirmiş olması gerekir. İşgal yasağı, bir taşınmazdan yararlanma arzusunun mal sahibinden ondan yararlanan kişiye devredilmesini içerir. Bu, günlük yaşamda, alıcıya taşınmazları kullanmasını kabul etmediğinizi, rıza gösteren taraf olmadığınızı ve rızanız olmadan bunu yapmaya devam ederse haksız bir işgal bedeli talep edeceğinizi bildirmeniz anlamına gelir. Bu koşul herhangi bir şekilde yerine getirilebilir. Bu koşul sözlü ya da yazılı olarak yerine getirilebilir. İşgal etmeme şartının yazılı olması, davacının iddiasını kanıtlamasına yardımcı olacaktır.
Davacının tazminat talep edebilmesi için işgal yasağını kanıtlaması gerektiği kuralının istisnaları vardır. Aşağıda bu kuralın istisnaları yer almaktadır. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 24.12.2019 tarih ve 2018/1026 E. sayılı kararı Genel olarak, hissedarların birbirlerine karşı ecrimisil talep etmelerine, hissedarın yasaklı olması dışında izin verilmez. Bu kuralın yerleşik birkaç istisnası vardır. Dava konusu taşınmaz bir kamu malı, bağ, bahçe gibi doğal ürünler veren bir yer veya işyeri, konut gibi kiralanmak suretiyle hukuki yarar elde edilebilecek bir yer olabileceği gibi, paylı bir taşınmazı işgal eden paydaşın, diğer paydaşların paydaşlığını veya paydaşlar arasındaki kullanma sözleşmesi nedeniyle her bir paydaşın yararlanacağı ortak taşınmazı veya bunların bölümlerini inkar etmesi de mümkündür. Ayrıca, fındık veya çay hasadı gibi kendiliğinden oluşan ürünler veya biçilen çimler varsa, işgal yasağı için bir koşul oluşturmaya gerek yoktur.
Davacının daha önce taşınmazın diğer maliklerine karşı el atmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi ve benzeri sebeplerle dava açmış olması halinde de işgalden men şartının oluşmasına gerek yoktur. Ortaklığın giderilmesi davası hakkında daha fazla bilgi edinmek için “Ortaklığın Giderilmesi Davası” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Haksız İş Tazminatında Zamanaşımı Süresi Nedir?
Haksız işgal tazminatı için zamanaşımı süresi beş (5) yıldır. Mülkünüzü izinsiz kullanan kişi geriye dönük 5 yıllık bir tazminat talep etme hakkına sahiptir. Bu gibi durumlarda davanın açıldığı tarihe kadar oluşan zararları talep edebilirsiniz. Dava tarihinden sonra meydana gelen zararlar tazminat için uygun değildir.
Haksız işgal tazminatı bir haksız fiil olarak kabul edilebilir. Haksız işgalin neden olduğu zarar, haksız bir eylem olduğu için tazmin edilebilir. Münhasır bir tazminat şekli olduğu içindir ki, asgari zarar kira gelirine eşdeğerdir. Haksız işgal tazminatları bir yıllık bir süre üzerinden hesaplanır ve bu şekilde belirlenir. Her dönem için belirlenen tutar, dönem sonundan itibaren faize tabidir.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 16/01/2019 tarih ve 2019/416K. ve 2018/2813 E. sayılı ilamındamuafiyet hallerinde alacağın dava tarihine kadar geçen süre için belirlenebileceği belirtilmiştir.Dava tarihinden sonra ıslah dahi olsa herhangi bir talepte bulunulamaz. Yani Ecrimisil, malik olmayanın malik olmayan kötü niyetli zilyetten talep edebileceği haksız işgal tazminatıdır. Ve 08.03.1950 tarih, 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında fuzuli işgallerin iki tarafça kurulan kira sözleşmelerine benzetilemeyeceği vurgulanmıştır. Sadece haksız işgal için geçerli olan bir tazminat şeklidir. Bu nedenle asgari tazminat kira geliri ile aynıdır. Ecrimisil, haksız işgal sonucu normal kullanımdan doğan müspet zarar miktarına göre belirlenir.
Ecrimisil Davasının Açılması ve İspatı
Ecrimisil, bu davaya konu olan haksızlığın önlenmesi için açılabilecek davanın adıdır. Bu dava tapu veya müdahale iptali davalarını içerebileceği gibi haksız işgal tazminatını da içerebilir.
Davacı davasını ispatlamak zorundadır. Davacı davasını ispatlamakla yükümlüdür. Davacı, davalının taşınmazını haksız yere işgal ettiğini, kısmi bir işgal söz konusu ise işgal edilen taşınmazın miktarını ve işgal süresini kanıtlamalıdır.
Ecrimisil davası için hangi masraflar talep edilebilir?
Türk Medeni Kanunu’nun 995. maddesi, iyiniyetli olmayan zilyede, hak sahibi için gerekli olan giderlerin geri ödenmesini talep etme hakkı tanımaktadır. İyiniyetli olmayan zilyet, lüks ve faydalı harcamaları için geri ödeme talep edemez. Kötü niyetli zilyet, dava konusu taşınmaza herhangi bir zarar vermeksizin tahsis edilebiliyorsa, bu giderleri alıp tahsis edebilir. Hâkim, masrafların hak sahibi için gerekliliğini objektif esaslara göre değerlendirecektir. Zamanaşımı süresi, masrafları talep etme hakkının fuzuli işgalin iadesi ile tetiklenmesiyle işlemeye başlar.
Ecrimisil davası: Yetkili ve görevli mahkeme
Başka bir deyişle, Ecrimisil veya haksız işgal tazminatı davası, dava konusu taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesinde açılmalıdır. Asliye Hukuk Mahkemeleri görevli ve yetkili mahkemelerdir.
Trampa nedir? hakkındaki yazımızı da okuyabilirsiniz.