İdari para cezası, Kabahatler Kanunu ve diğer kanunlar kapsamına giren kabahatler söz konusu olduğunda kamu kurumları tarafından kullanılan bir idari yaptırımdır. 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Ceza Kanunu, suçlar ve kabahatler arasında ayrım yapmaktadır. Suçlar hapis cezasının yanı sıra adli para cezası ile cezalandırılır. Kabahat, adli para cezası ve idari tedbirler veya idari yaptırım ile cezalandırılabilen bir haksızlık eylemi olarak tanımlanabilir. Kanunda açıkça yetkili olduğu belirtilen idari makamlar, kurullar veya kamu görevlileri, kamu kurumlarının yetki alanına giren konularda idari cezalar uygulayabilirler. Ayrıca, savcılar ve mahkemeler de kanunda belirtilen durumlarda idari suçlar için para cezası uygulayabilirler.
İdari para cezaları ya orantılı ya da sabittir. Kanun, alt ve üst sınırlar belirlemek üzere değiştirilebilir. Cezaya, işlenen suça ve failin mali durumuna göre idari para cezasını veren makam tarafından karar verilir.
İdari Para Cezasını Nereye Ödeyebilirim?
Ceza tutanağında kişinin parayı nereye göndereceği belirtilmelidir. Bazı kurumlar ödeme ile ilgilenir. Bazen tutanakta ödeme yeri belirtilmemektedir. Cezanın nereye ödeneceği belirtilmemişse, ödeme ilçe mal müdürlüklerine ve il vergi dairelerine yapılmalıdır.
İdari Para Cezası Tutanakları
İdari para cezası kararlarına ilişkin tutanaklarda, kişinin adı ve adresi, kabahat fiili ve ilgili deliller ile karardan sorumlu görevlilerin tarihi, kimliği ve konumu açıkça belirtilmelidir. Karar tutanağı da Tebligat Kanunu’na göre kişiye gönderilmeli ve karara karşı başvurulacak kanun yolu ile itiraz süresini içermelidir.
İdari para cezaları için zamanaşımı süresi nedir
Bu noktada ele alınması gereken iki soru vardır: soruşturma için zamanaşımı süresi ve yerine getirme için zamanaşımı süresi.
Elli bin Türk Lirasının (TL) altındaki para cezaları için zamanaşımı süresi üç yıldır. Elli bin ila yüz bin Türk Lirası arasında olanlar için dört yıl, yüz bin Türk Lirasının üzerinde olanlar için ise beş yıldır. Nispi idari para cezası verilmesi halinde zamanaşımı süresi sekiz yıldır. Kabahatin aynı zamanda suç teşkil etmesi halinde de zamanaşımı uygulanacaktır. Zamanaşımı süresi de kabahatin işlendiği andan itibaren başlar. Bu süreler dolduktan sonra bir kişiye idari para cezası verilemez.
On bin Türk Lirasının altındaki para cezaları için üç yıllık zamanaşımı süresi vardır. On bin Türk Lirasından yirmi bin Türk Lirasına kadar olan para cezaları için dört yıllık zamanaşımı süresi vardır. İdari para cezasının yerine getirilmesi için zamanaşımı süresi, kararın verildiği takvimden bir yıl sonra başlar.
Kanunla belirlenen sınırların her yıl yeniden değerleme oranlarına göre güncellendiğini unutmayın.
İdari Para Cezasının Taksitlendirilmesi
Kişinin mali durumu bir yıl içinde dört eşit taksitte ödemeye imkân vermiyorsa; ilk taksitin peşin ödenmesine karar verilebilir. Taksitlerin gecikmesi veya eksik ödenmesi halinde kalan tutar tahsil edilecektir.
İdari para cezasında indirim
İdari para cezalarının sizin adınıza ödenmesi indirimli bir oranda yapılabilir. İdari para cezasını yasal yollara başvurmadan önce itiraz süresi içinde öderseniz, ceza tutarı üzerinden %25 indirim alırsınız. Dava açmadan itiraz süresi içinde yapılan ödemeler %25 indirimden yararlanmak için gereklidir. Ancak ödeme yapılması cezanın kesinleşmesi sonucunu doğurmaz. Ödeme yapmanız, itirazınızın reddedilmesi durumunda hem indirimden hem de idari para cezasının faizinden yararlanmanızı sağlayacaktır. İtirazınız haklı bulunursa, cezanın onanması halinde parayı faiziyle birlikte geri alırsınız.
İdari Cezaların Yapısı
TBMM tarafından dönemsel olarak çıkarılan kanunlar ile idari para cezaları ve diğer kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması mümkün olmaktadır. Bu nedenle adınıza hükmedilmiş olan idari para cezalarını çıkarılan kanunlar ile yeniden yapılandırabilirsiniz.
Polis idari para cezası kesebilir mi?
Unutmamak gerekir ki idari para cezaları sadece kanunda belirtilen merciler tarafından verilir. Polisin idari para cezası verme yetkisi yoktur. Polis kabahati tutanak altına alır ve daha sonra tutanağı idari para cezası kesmeye yetkili bir yere gönderir.
İdari Para Cezası Sorgulama Nasıl Yapılır
İdari ceza uygulandıktan sonra para cezaları size gönderilecektir. Cezaları çevrimiçi olarak da görüntüleyebilirsiniz. Adınıza kesilen idari para cezalarını İnternet Vergi Dairesi üzerinden sorabilirsiniz Aşağıda E-Devlet‘in nasıl kullanılacağına dair bazı örnekler verilmiştir.
İdari para cezasına itiraz etmem mümkün mü?
Sulh Ceza Hâkimliğine, kararın tebliğinden veya öğrenilmesinden itibaren 15 gün içinde itiraz edilebilir. Verilen süre içinde itiraz edilmezse karar kesinleşir. Mücbir sebepler nedeniyle karara itiraz edilemiyorsa, karar ortadan kalktıktan 7 gün sonra itiraz edilebilir.
Bazı durumlarda itiraz süresi ve idari para cezası uygulama yetkisi farklılık gösterebilir.
- İmar Kanunu kapsamında 3194 sayılı İmar Kanunu ilan veya tebliğ tarihinden itibaren 60 günlük bir süredir. İdare Mahkemesi uygulama yetkisine sahiptir.
- Kurum tarafından SGK’ya kesilen idari para cezalarının uygulanabilmesi için tebligatın gönderildiği tarihten itibaren 15 iş günü içinde İdari Para Cezası Komisyonu’na başvurulmalıdır. Bu komisyonun itirazı reddetmesi halinde, tebligat veya bildirimi takip eden 30 gün içinde İdare Mahkemesi’nde dava açılabilir.
- Çevre Kanunu uyarınca verilen para cezalarına karşı İdare Mahkemesinde dava açabilmek için tebligattan itibaren 30 gün içinde dava açmanız gerekmektedir.
Trafik para cezası ile birlikte aracın trafikten men edilmesine karar verilmesi halinde, tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde İdare Mahkemesi’nde itiraz edilebileceğini unutmamak gerekir.
İdari Para Cezasına İtiraz Dilekçesi
……. Sulh Ceza Mahkemesi
İTİRAZ EDEN Hasan ……..
(Adres)
VEKİLİ Avukat
Atalar Mah. Üsküdar Cad. No:164/4 Kartal/İstanbul
KONU: Kaymakamlık İlçe Emniyet Müdürlüğünün ……… tarih …./…. sayı ……… idari para cezasının iptal edilmesi talebimiz.
AÇIKLAMALAR:
1- İlçe Emniyet Müdürlüğü ekipleri tarafından ………. tarihinde …… ile ………. arasında …………. güzergahında müvekkilime ait …… plakalı araca ……….. nedeniyle idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından verilen idari para cezası… İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından kesilen idari para cezası hukuka aykırıdır.
2- Müvekkilim bu tarihlerde aracı ile aynı şehirde bulunmadığı gibi belirtilen adresin önünden dahi geçmemiştir. Bu nedenle idari para cezasına dayanak olarak gösterilen kolluk tutanağı hukuka aykırı olarak düzenlenmiştir.
YASAL GER EKÇELER Kanun ve diğer mevzuat hükümleri
Kanıtlar
1- …….. Tarihli idari para cezası kararı
2- Kamera kayıtları
3- Yasal ve ikame deliller de dahil olmak üzere her türlü delil
SONUÇ VE TALEP Yukarıdaki gerekçeler ışığında, hukuka ve hakkaniyete aykırı olarak verilen idari para cezalarının iptal edilmesini talep ediyoruz.
İtiraz Eden Temsilcisi
Bir para cezasına karşı yapılan itiraza bakma yetkisine sahip mahkeme hangisidir?
Bir para cezasına itiraz edilmesi durumunda iki mahkeme arasında ayrım yapmak önemlidir. Kanun, idari cezalara itiraz yetkisini Sulh Ceza Hakimliği’ne vermiştir. Bazı durumlarda İdare Mahkemesi de yetkili olabilir. Bir uyuşmazlığın Sulh Ceza Mahkemesi’nin yetki alanına girdiği durumlarda Ceza Muhakemesi Kanunu’nun gözden geçirilmesi önemlidir. Suçu işleyen mahkeme bu davaya bakma yetkisine sahiptir. Kabahati işleyen mahkeme davaya bakma konusunda genel yetkiye sahiptir. Kanunda aksi belirtilmemişse genel yetkili mahkeme kullanılmalıdır. İdare Mahkemesinin görev alanına giren idari para cezalarının iptali davasında ise İYUK’a göre görevli yargı yeri belirlenmelidir. Kanunda aksine bir hüküm bulunmaması halinde dava konusu idari para cezasının karar verildiği idari kurum mahkemesi yetkilidir.