İstihkak davası nedir sorusuna cevap verebilmek için istihkakın ne anlama geldiğini bilmekte fayda var. İstihkak Arapça kökenli bir kelimedir ve hak, hak edilen şey anlamına gelir. Bu makale, haciz söz konusu olduğunda istihkak davasına odaklanacaktır. İstihkak nedir sorusu günümüzde haciz işlemlerinin artmasıyla birlikte daha sık sorulur olmuştur. Haciz davası, icra hukuku kapsamına giren yasal bir konudur. Kişilerin haklarını koruyabilmeleri için icra hukuku konusunda deneyimli bir avukata danışmaları gerekmektedir. El koyma davaları ve benzeri diğer sorularınızı Avukata Sor bölümümüzden iletebilirsiniz.
El Koyma Nedir?
İstihkak davası, söz konusu malın (taşınır veya taşınmaz) mülkiyetinin tespitine yönelik adli işlem olarak da bilinen bir davadır. İstihkak davası niteliği gereği ivedilik arz eder. Yargılama basittir. Süreç, el koyma talebinde bulunan kişinin haciz işlemini gerçekleştiren icra dairesine talebini iletmesiyle başlar.
Bir el koyma davası açmak için belirli adımların tamamlanmış olması gerekir. İcra memurları, alacaklının ödeme emrini kesinleştirmesinin ardından borçlunun mallarına ve üçüncü şahıslardan olan alacaklarına el koyar. Bu süreç sırasında icra memurları yanlışlıkla borçlunun mallarını üçüncü bir şahsın malları zannedebilir. Bu durumda borçlu ya da üçüncü bir kişi tarafından haciz talebinde bulunulabilir.
Haciz Talebi Nedir?
İcra memuru tarafından yapılan haciz sırasında bir istihkak iddiasında bulunulursa, icra memuru bunu haciz tutanağına kaydeder. Haciz sırasında durum bilinmiyorsa, haczin öğrenilmesinden itibaren 7 gün içinde talepte bulunulması gerekir. Bu şekilde talepte bulunulması halinde icra müdürlüğü durumu alacaklıya bildirecektir. Alacaklının üç iş günü içinde itiraz etmemesi halinde mal üzerindeki haciz kaldırılır. Süreler hak düşürücü nitelikte olduğu için bu dikkate alınması gereken önemli bir durumdur.
Üçüncü kişinin istihkak iddiasına alacaklı veya borçlu tarafından üç iş günü içinde itiraz edilirse, icra müdürlüğü ilgili dosyayı derhal icra mahkemesine gönderir. İcra mahkemesi dosyayı inceleyerek talebi değerlendirir. Bu değerlendirmede talebin gerçek, samimi ve inandırıcı olup olmadığı tespit edilir. Mahkeme ayrıca haciz talebinin sadece fiili haczi önlemek için yapılıp yapılmadığını da değerlendirir. Dava açma süresi, mahkemenin haciz talebinde bulunan üçüncü tarafa kararını tebliğ etmesiyle başlar.
İhtiyati haciz ve haciz nedir?
Hacizsiz icra, haciz sırasında borçlunun veya diğer tarafların haciz talebinde bulunmasına rağmen haczin gerçekleşmesidir. Mallar muhafaza altına, yani yediemin deposuna alınamaz. Haczedilen mallar talepte bulunan kişide bırakılır ve icra mahkemesi takibe karar verene kadar tutulamaz.
Haciz davalarında taraflar kimlerdir?
Haciz gerçekleştiğinde mal borçlunun zilyetliğindeyse üçüncü kişinin dava açma hakkı vardır. Bu durumda dava açabilecek üçüncü taraf, mülk üzerinde hak sahibi olduğunu iddia eden kişidir. Üçüncü tarafın mal sahibi olması gerekmez. Dava, üçüncü kişinin malın rehinine sahip olması durumunda da açılabilir. İstihkak davası bir alacaklıya karşı açılabilir. Alacaklı, ihtilaflı taşınır veya taşınmaz mal üzerine haciz koydurmuş olan kişidir.
Bazı durumlarda, birden fazla alacaklı borçluya karşı icra takibi başlatabilir. Birden fazla taraf icra takibi başlattığında ve aralarında zorunlu bir dava arkadaşlığı olduğunda, alacaklıların her birine karşı hacze konu olan mal için birlikte bir talepte bulunulmalıdır.
Mahkeme tarafından haczedilecek malların borçluya ait olması şart değildir. Yani borçlunun üçüncü kişilerde bulunan malları ve alacakları da haczedilebilir. Üçüncü bir kişinin zilyetliğinde bulunan mallar söz konusu olduğunda ise farklı bir süreç söz konusudur. Bu durumda haciz talep eden üçüncü kişi, alacaklıya beyanını bildirir ve alacaklının haciz davası için süre başlar. Böylece alacaklı, üçüncü tarafın söz konusu mülke el koyma iddiasına itiraz etmiş olur.
Hangi haklar el koyma davasına konu olabilir?
Genel kanının aksine, el koyma davalarının her zaman bir mülkiyet talebi ile birlikte açılması gerekmez. İcra ve İflas Kanunu’nun ilgili düzenlemelerine göre rehin hakkına dayalı olarak da istihkak davası açılabilir. Yargıtay, tüm haklara ilişkin olarak da istihkak davası açılabileceğini kabul etmektedir.
Asıl nesnenin ayrılmaz parçası olan bir parça, ayrıldığı takdirde onun niteliğini azaltacaktır. Bir şeyin haczedilmesi halinde bunun bütünleyici parçayı da kapsadığı genel olarak kabul edilmektedir. Bütünleyici parçalara karşı ayrı ayrı el koyma davası açılmasına gerek yoktur. Benzer şekilde Yargıtay kararları da bütünleyici parçaların ayrı ayrı haczedilemeyeceğini göstermektedir. Eklenti, asıl şeyin kullanılmasına veya yararlanılmasına özgülenmiş hareketli bir şeydir. Asıl şeyden ayrı olarak eklentiler de haczedilebilir. Bir haczin sahibi, borçlu ile aynı kişi değilse, haczin kaldırılmasını da talep edebilir.
Bazı kişisel haklarınızı da bir forfeiture davası yoluyla geri talep edebilirsiniz. Bazı kişisel hakların tapu siciline şerh edilmesi bu hakları güçlendirebilir. Bu şekilde, güçlendirilmiş kişisel hakların bir parçası olan önalım hakları, satın alma hakları ve geri alım hakları temlikin bir parçası olarak ileri sürülebilir. Temlik davasının daha istikrarlı hale geldiğini söylemek mümkün değildir, çünkü Yargıtay tarafından tam olarak benimsenmemiştir.
Alacak hakkı, istihkak iddiasına ve doğal olarak istihkak davasına konu olabilecek bir diğer önemli haktır. Çalınan veya kaybolan mallar için el koyma davası açılabilir. Eğer mallar mal sahibinin elinden iradesi dışında alınmışsa, mal sahibi el koyma davası açabilir. Malları elinde bulunduran kişinin iyi niyetli olmadığını göz önünde bulundurmak önemlidir.
El koyma davasında hangi mahkeme yetkilidir?
İcra mahkemeleri, istihkak davasına ilişkin uyuşmazlığı karara bağlama yetkisine sahip olan mahkemedir. Yetkili mahkeme, icra takibinin yapıldığı veya el konulan malların bulunduğu yer mahkemesi olarak tanımlanabilir. Bunun bir istisnası vardır. İhtilaf konusu malın HMK yetki kuralları kapsamında taşınır mal statüsünde olması halinde, el koyma davası taşınır malın bulunduğu yer mahkemesinde açılmalıdır.
Miras nedeniyle istihkak davası açılabilir mi?
Mirasçı, başkasının zilyetliğindeki miras haklarına ve mallarına el konulması için dava açabilir. Miras sebebiyle istihkak davası, mirasçılığın veya malın başkasının elinde bulunduğunun öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl içinde açılmalıdır.
Mahkemede İstihkak davası açmak için süre sınırı nedir?
İhtilaflı mallara el konulmasından itibaren yedi gün içinde el koyma davası açılmalıdır. Bu yedi günlük süre bir el koyma süresi teşkil eder. Bu, mahkemenin bunu resen dikkate aldığı anlamına gelir. Süre dolduktan sonra bir davanın görülmesi mümkün olmayacaktır. El koyma davası açan taraf, sürenin aşılması halinde dikkatli olmalıdır. Sürenin aşılması halinde ihtilaf konusu malın satılmasına herhangi bir engel kalmayacaktır.
Kanun koyucu, haciz işlemini sonradan öğrenen tarafların haklarını korumak amacıyla ayrı bir süre sınırı belirlemiştir. Başka bir deyişle, haczin sonradan öğrenilmesi halinde, haciz işlemi haczin öğrenildiği tarihten itibaren başlayacaktır.
Haciz davası Yargıtay Kararları
“Somut olayda , tespit edilmiştir Hakkımızda daha fazla bilgiyi buradan da edinebilirsiniz. HTML0 kim talepte bulundu? haciz4.6.2015 tarihinde yapılan haciz üçüncü bir tarafın yararına yapılmıştır . Çalışan ve kişi İki dilli bir çevirmen kullanmak iyi bir fikirdir Haciz talebinde bulunma yetkim yok Üçüncü taraf menfaati . “Siz” kelimesinin “siz” anlamına geldiğine dikkat etmek önemlidir. Üçüncü Taraf Davalı Bu bir talep değildir. Fonların tahsisi İİK 96/3 maddesi, taleplerin 7 gün içinde yapılmasını öngörmektedir .
Aşağıdakiler, başka birini işe almayı düşünmenizin nedenlerinden bazılarıdır. Davacı alacaklıdır Yasal olarak dava açma zorunluluğu yoktur İİK 99. madde – tahsis edilen miktar için talep HMK 114/h ve 115/2 maddeleri uyarınca talep olmaması nedeniyle talebin usulden reddine karar verilmesi gerekir. Davacı Alacaklının Antalya 11 . İcra Müdürlüğüne yönelttiği 11/06/10 sayılı talebin HMK 114/h ve 115/2 maddeleri uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. Tarih 2015 Davacı alacaklı 11.6.2015 Geçerli bir istihkak iddiası bulunmadığı iddiasını destekleyecek delil sunulmamıştır Dava konusu malların haczi Yargılama giderlerinden sorumluluk değerlendirilirken davacı alacaklının şikayet süreci dikkate alınmalıdır. Davanın mevcut haliyle kabulü hatalı olup, yerel mahkemece kararın bozulması gerekmiştir. .”
Yargıtay8 .Hukuk Dairesi 2016/10373 E...
” Geçerli bir haczin mevcut olması dava için temel bir koşuldur. Kesin hükme kadar davanın tüm aşamalarında buna riayet edilmelidir. Bir davada haciz aşamasına geçilebilmesi ve geçerlilik kazanabilmesi için icra emrinin kesinleşmesi ön koşuldur.
Yasal Feragatnameyinasıl alacağınızı öğrenmek istiyorsanızTüzel kişiliğin sona erdirilmesi içintüm alacak ve borçlar ile hak ve yükümlülüklerin tasfiye edilmesi gerekir. Ticaret sicili kayıtlarından çıkarılan borçlu aleyhine tüzel kişiliğin geri alınması için dava açılmadan takibe devam edilemez. .”
Yargıtay8. Hukuk Dairesi 2019/3661 E. 2019/6892 K.