Kripto yasal mı? Son yıllarda para piyasaları hakkında hepimizin sorduğu en büyük soru bu. Konu kripto para birimleri. Para piyasasında devrim yarattıkları düşünülüyor. Kripto para birimleri yepyeni bir çağın şafağı mı, yoksa dolandırıcıların en son ekmek kapısı mı? Yasal kripto para birimleri var mı? Kripto para ticareti yasal mı? Kripto para madenciliği yasal mı? Bugün irili ufaklı birçok yatırımcı bu sorunun cevabını bilmek istiyor.
Kripto para birimleri günlük hayatımızın çok önemli bir parçası haline geldi. Vatandaşlar bu yeni para biriminde nasıl davranmaları gerektiği konusunda hala emin değiller. Bu yazıda, “Kripto para yasal mı?” gibi sıkça sorulan bazı soruları yanıtlamaya çalıştık Bu sayfanın alt kısmında konuyla ilgili sorularınızı iletebilirsiniz.
Kripto Para Yasal mı?
Kripto paralar, emtia ve menkul kıymetlere benzer bir maddi değere sahiptir. Elektronik para olarak sınıflandırılabilirler mi? Ülkemizde yakın zamana kadar bu konuda bir kanun bulunmamaktaydı. “Kripto Varlıkların Ödemelerde Kullanılamayacağına Dair Yönetmelik “in 16 Nisan 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte, 3. maddenin 1. fıkrasında tanımlanan “kripto varlık” tanımı mevzuatımıza eklenmiş oldu. Bu tanımda kripto para, dijital olarak üretilen, saklanabilen ve dağıtılabilen gayri maddi bir varlık olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte, fiat para gibi başka bir şekilde sınıflandırılamaz. Kripto para biriminin tanımı ve bileşenleri ilk kez yasal düzeyde tanımlanmıştır.
Ayrıca, aynı yönetmeliğin 3. Maddesinin 2. ve 3. fıkraları uyarınca, kripto varlıkların doğrudan veya yanlışlıkla ödemelerde kullanılamayacağı yasal olarak zorunlu kılınmıştır. Bu varlıkların ödemelerde doğrudan veya yanlışlıkla kullanılması için herhangi bir hizmet sunulamaz. Bu düzenleme kripto paralar için yasal bir çerçeve sağlamış ve dokunulamayacak bir varlık olduğunun da altını çizmiştir. Yukarıda belirtilen düzenleme ile kripto para biriminin ödemeler gibi herhangi bir işlemde kullanılamayacağı da belirtilmiştir.
Kripto para birimleri almak ve satmak yasal mı?
Ödeme yöntemi olarak kullanamayacağımıza göre kripto para alıp satmak yasal mı? Madde 4 çok fazla kafa karışıklığı yarattı. Bu düzenlemeler, hem günlük hayatta hem de sosyal medyada kripto para alım satımının yasaklandığı şeklinde yorumlandı. Ancak durum gerçekten böyle mi? Düzenlemelerden böyle bir yasağın olmadığını görebiliyoruz. Ödeme Hizmetleri Kanunu kapsamında ya da bu yönetmelikte kripto varlıkların alım satımıyla ilgilenen kuruluşlar için özel bir düzenleme bulunmamaktadır.
Yatırımcılar bu konunun bir endişe kaynağı olmadığından emin olabilirler. Bu düzenleme yatırımcıların mağdur olmasına neden olmayacaktır. Elektronik para şirketlerinin ve ödeme kuruluşlarının bu alanda transfer yapmalarına ve aracılık etmelerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen bir yasal düzenlemedir. Düzenleme elektronik şirketlere yöneliktir. Kripto para alım satım platformlarına ve bu kanalları kullanan yatırımcılara herhangi bir kısıtlama veya yasak getirmemektedir.
Kripto Para Yasası çıkacak mı?
Kripto paraların yepyeni bir fenomen olduğunu söylemiştik. Bu nedenle ülkemizdeki ve diğer ülkelerdeki yasal düzenlemeler tam olarak oturmuş değil. Birçok ülkede herhangi bir yasal düzenleme yok, ancak bazıları yeni yasal düzenlemeler geliştiriyor. Bu konu hem iç hukukta hem de küresel düzeyde çalışılmaktadır. Bu düzeyde bir kılavuz olarak hizmet edebilecek küresel bir yasal çerçeve bulunmamaktadır.
Ülkemizde herhangi bir yasal düzenleme yapılıp yapılmayacağını merak ediyoruz. Daha önce de bahsettiğimiz ve 16 Nisan 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Kripto Varlıkların Ödemelerde Kullanılamayacağına Dair Yönetmelik” bugüne kadar bu alanı doğrudan düzenleyen tek yasal metin. Bu yasal düzenleme 30 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kripto para konusuna ilişkin başka bir yasal düzenleme var mı? Şimdilik bunun cevabı hayır olacaktır. Merkez Bankası Başkanı bu konu üzerinde titizlikle çalışıldığını açıkladı. Önümüzdeki birkaç hafta içinde kapsamlı bir düzenleyici çerçevenin sunulacağını açıkladı.
Kripto Para Madenciliği Yasal mı?
Kripto para biriminin yasal olup olmadığını sorduktan sonra, sorulması gereken bir sonraki soru kripto para madenciliğinin yasal olup olmadığıdır. Kripto para madenciliği (sanal para birimleri) nedir? Altın madenciliğine benzer. Bu şu şekilde açıklanabilir: kripto para transferlerinin blok zincirine eklenmesidir. Blockchain’e işlem blokları eklenir. Bu ekleme, yüksek hesaplama gücü gerektiren kriptografik bulmacaların çözülmesiyle elde edilir. Bu şekilde tanımlanan kripto para madenciliğinin yasal mı yoksa yasadışı mı olduğu konusu henüz çözüme kavuşmuş değil. Buna göre, kanunla yasaklanmamış bir fiilin suç olamayacağını söyleyebiliriz. Çünkü anayasa, suç ve ceza söz konusu olduğunda kanunilik ilkesini güvence altına almaktadır. Bu nedenle kripto para madenciliği yasalarca yasaklanmamıştır.
Kripto para birimleri hangi ülkelerde yasaldır?
Kripto para yasal mı? Diğer ülkelere ve durumlarına hızlıca değinelim.
Afganistan, Pakistan ve Bangladeş. Bu ülkeler kripto para piyasasını yasaklamış durumda.
Hindistan, Ekvador Endonezya, Fas, Fas ve Zambiya. Kripto para birimini doğrudan yasaklamamış olsalar da, piyasanın kullanımını sınırlandırdılar. Bu bağlamda, genellikle bankalarının veya finans merkezlerinin kripto para borsalarıyla ilişki kurmasına izin vermezler. Bunu yaparlarsa, onları yakından denetleyeceklerdir.
Japonya, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada (Malta), Ukrayna, İsviçre, Slovenya ve Hong Kong. Bu ülkeler, kripto para piyasalarını yasallaştıran 111 ülkenin bir parçasıdır. Bu ülkeleri motive eden iki faktör vardır: kripto para piyasasındaki yatırımlardan elde edilen gelirin vergilendirilmesi ve dolandırıcılık, bilişim suçları gibi mağduriyet durumlarına karşı yasal işlem yapılması.
Arjantin, Kenya, Ürdün, Kazakistan, Kolombiya, Birleşik Arap Emirlikleri, Tanzanya. Bu ülkeler, konuyla ilgili henüz yasal bir pozisyon almayan diğer birçok ülke arasında yer almaktadır. Bu ülkeler kripto para birimleri konusunda herhangi bir tanımlama ya da kısıtlama getirmemiştir. Bu yönde çalışmaya devam edeceklerini iddia ediyorlar. Ülkemiz de yakın zamana kadar bu grubun bir parçasıydı.
Türkiye’de Kripto Para Yasal mı?
Bu soruya ceza hukuku perspektifinden bakılacaktır. Kripto paralar; vergi kaçakçılığı, kara para aklama, dolandırıcılık suçu, terörün finansmanı vb. Suçlarda kripto para kullanımıyla mücadele etmek için birçok ülke özel mevzuat çıkarmıştır. Buna vergi kaçakçılığı; kara para aklama; dolandırıcılık suçu ve terörün finansmanı da dahildir. Hem ulusal hem de uluslararası alanda kripto para birimlerinin kullanımına ilişkin korku ve tereddütler var. Dünyanın geri kalanında olduğu gibi biz de bu para piyasalarının gelişimini ve büyümesini yakından takip ediyoruz. Bu nedenle kripto para piyasası için yasal bir temel oluşturmak önemlidir.
Ceza hukuku, kripto para piyasasının düzenlenmesinin ulusal düzeylerle sınırlı kalmasına izin vermiyor. Kripto para piyasası için merkezi bir otorite ya da denetim mekanizması mevcut değildir. Dünyanın dört bir yanından kimliği belirsiz kullanıcılar kolaylıkla kripto para işlemleri gerçekleştirebilmektedir. Suçun önlenmesi ve faillerin ortaya çıkarılması için uluslararası hukuk ve işbirliği gerekmektedir.
Türk Yasal Mevzuatı hâlihazırda kripto para kullanımını yasaklamamaktadır. Suçta ve cezada kanunilik ilkesine göre, suç sayılmayan veya yaptırıma bağlanmayan her fiil serbesttir. Kısacası kripto para yasaldır.
Yasa dışı bahis cezası hakkındaki yazımızı da okuyabilirsiniz.
