ŞİKAYET NEDİR?

Şikayet nedir?

Zarar gören kişi, suçun soruşturulmasını ve kovuşturulmasını talep ederek şikayetini dile getirebilir. Bu aynı zamanda bir soruşturma veya kovuşturmanın önünde bir engeldir. Yani, şikayet olmadan, bir eylem suç olsa bile, kovuşturulamaz. Ceza hukuku, suçların kamuya karşı işlendiği ilkesine dayanır. Çoğu durumda savcının soruşturma başlatabilmesi için suçu bilmesi yeterlidir. Bir şikayetçinin başvuruda bulunması gerekli değildir. Bazı durumlarda kanun, soruşturma veya kovuşturma başlamadan veya başladıktan sonra devam etmeden önce mağdur tarafın resmi bir şikayette bulunmasını gerektirir. Şikayetin tüm yargılama boyunca da devam etmesi gerekir.

Hangi suçlar şikayete tabidir?

Şikayete tabi suçlar, kanunda belirtilen ve şikayet üzerine soruşturma ve kovuşturma yapılan suçları kapsar. Şikayete tabi olan başlıca suçları aşağıdaki gibi sıralayabilirsiniz:

Her ne kadar sıralanmış olsa da liste kapsamlı değildir. Suçu düzenleyen kanun hükümlerine göre belirlenir.

Bir şirket hakkında nereye şikayette bulunabilirim?

Zarar gören bir kişi Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk kuvvetlerine şikayette bulunabilir. Şikâyet valilik, kaymakamlık veya mahkemeye yapılırsa, ifade ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına iletilir. Yurt dışında işlenen ancak burada kovuşturulması gereken suçlar için Türkiye’deki Türk büyükelçiliklerine veya konsolosluklarına da şikayette bulunabilirsiniz. Bir suçun kamu görevinin ifası kapsamında işlenmesi halinde, ilgili idareye yapılan şikayet de Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilecektir. Kanunda yetkili makamlar sayılmıştır, ancak yanlış makama da başvurulabileceğini ve kendilerine gönderilen başvurunun kaybolmayacağını kabul etmek önemlidir.

Polise nasıl şikayette bulunabilirim?

Yetkililere sözlü veya yazılı olarak yapabilirsiniz.

Şikayet formu nasıl olmalıdır?

Şikayetin geçerliliği yazılı olmasına bağlıdır. Şikayetin elle yazılması gerekli değildir, ancak şikayetçinin el yazısı ile imzasını içermelidir. Şikayetin bir şirket veya tüzel kişilik adına yapılması halinde yetkili bir kişinin imzası bulunmalıdır. Kovuşturma aşamasında suçun varlığı biliniyorsa, şikayetin olmaması yargılamayı durdurmayacaktır. Mağdur açıkça şikâyeti reddetmediği sürece yargılama devam edecektir.

Örnek bir şikâyet dilekçesi neleri içermelidir?

Kovuşturma talebi, resmi ve açık bir gereklilik olmamasına rağmen gereklidir. “Şikayetçiyim”, “davacıyım”, “ceza istiyorum” gibi ifadelerin yer alması önemlidir. Kamu görevlilerine yönelik bir şikayet söz konusu olduğunda, genel ve soyut suçlamalardan kaçınmak önemlidir. Bunun yerine, olayın ciddiyeti, ayrıntıları ve niteliği de dahil olmak üzere ayrıntıları belirtmelisiniz.

Örnek şikâyet dilekçesinde neler hariç tutulmuştur?

Şikayetin herhangi bir şartı olmadığını kabul edin. “Kişi başka bir şehre taşınırsa şikayetçi değilim ama taşınmazsa şikayetçiyim” demek kabul edilemez Bu konu tartışmalıdır. Yargıtay şu ifadeyi kabul etmiştir: “Zararımı tazmin ederse şikâyetçi olmam ama etmezse şikâyetçi olurum.” Şikayet koşulunun gerçekleşmesi olarak kabul etmiştir. Suçun şüpheye yer bırakmayacak şekilde kanıtlanabildiği durumlarda failin tespit edilmesi ve belirtilmesi gerekli değildir. Bu durumda, şikayetçinin mağdurun kimliğini veya adresini verememesi önemli değildir. Önemli olan suçun gerçekleşmiş olması ve bunun kanıtlanmasıdır.

Ne kadar süre içinde şikayette bulunabilirim?

Şikâyete yetkili olan kişinin, kendisine yapılan bildirimden itibaren altı ay içinde şikâyette bulunmaması halinde, bu suça ilişkin soruşturma ve kovuşturma yapılamaz. Bu süre hak düşürücü süre olarak adlandırılır. Altı aylık süre, fiilin veya failin öğrenildiği andan itibaren işlemeye başlar. Altı aylık süreyi herhangi bir kusurunuz olmadan geçirdiyseniz, eski hale getirme talebinde bulunabilirsiniz.

Şikayetler için zaman aşımı süreniz var mı?

Altı aylık süre suç işlendiğinde başlamaz. Bunun yerine, suç ve fail bilindiğinde başlar. Davalar için kanunda öngörülen zamanaşımı süresi suçun işlendiği andan itibaren işlemeye başlar. Bu durumda şikayetin süresi zamanaşımını aşamaz. Zamanaşımı süresi, şikâyet süresi için üst sınır olarak kullanılır.

Dolandırıcılık ihbar edilebilecek bir suçtur.

Genel olarak, bir dolandırıcılık suçunun soruşturulması veya kovuşturulması için şikayete gerek yoktur. Kovuşturma ve yargılama ancak suçun kanun gereği bir alacağın tahsili amacıyla işlenmesi halinde başlatılabilir. Alacaklılar, alacaklarını tahsil etmek ve adaleti sağlamak için bunu yapmak zorunda olduklarını düşünebilirler. İnsanlar alacaklarını elde edebilmek için çok çaba sarf etmekte ve çok zaman kaybetmektedirler. Alacakların tahsili için dolandırıcılığın kovuşturulması şikâyete tabi olmalıdır.

Uyuşturucu içenleri şikayet edersek ne olur?

Uyuşturucu ve uyarıcı madde satın alınması veya kullanılması için şikâyete gerek yoktur. Uyuşturucu madde kullanma suçunda şikâyet için süre aranmaz. Bir suç, zamanaşımı süresi içinde herhangi bir zamanda soruşturulabilir veya kovuşturulabilir. Uyuşturucu kullanan biri hakkında şikâyette bulunuyorsanız, bu bir şikâyet değil ihbardır. Şikayetinizi daha sonraki bir tarihte geri alamazsınız. Soruşturma ve kovuşturma resen yapılır.

ŞikAyet Yargıtay Kararları

“Mağdurun polis memuru tarafından alınan ifadesinde, sanığın olay tarihinde saat 11:00 civarında pencereye gelen arkadaşı olduğu iddia edilmektedir. Sanığın cep telefonunda kontör olmadığını söylediği, uzun süre istedikten sonra cep telefonunu verdiği, telefonunu alıp gittiği ve geri getirdiği belirtilmiştir. Bina veya eklentisi içinde işlenmesi halinde TCK’nın 142/1b maddesinde tanımlanan hırsızlık suçunu oluşturur. ‘nun147. ve 191/3. maddelerine aykırı olarak şikayet yokluğu nedeniyle düşme kararı verilemeyeceği gözetilmeden, sanığın dinlenilmeden ve savunması alınmadan yazılı şekilde şikayet yokluğu nedeniyle düşme kararı verilmesi;… Bozmayı gerektirmiştir…” Yargıtay 6. Ceza Dairesi 2021/4414E. 2021/20100K.

” 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 73/5. maddesinde, kovuşturulması şikâyete bağlı suçlarda bir sanığın vazgeçmesinin diğer sanıkları ve mağduru da etkileyeceği belirtilmiştir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 150/1. maddesi aracılığıyla aynı Kanun’un 86/2. maddesinde düzenlenen kasten yaralama suçu hakkında daha fazla bilgiyi buradan öğrenebilirsiniz.Kovuşturulması şikâyete bağlı suçlarda bir sanığın vazgeçmesinin diğer sanıkları ve mağduru da etkileyeceği 5237 sayılı TCK’da belirtilmiştir. Mağdurun şikayetçi olmadığı belirtilmiştir. 223/8 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca sanıklar …, … ve …’dan şikayetten vazgeçmeyi kabul edip etmedikleri sorularak sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının değerlendirilmesi gerektiği de belirlenmiştir. Kanun değişikliği talebinde bulunulup bulunulmayacağının belirlenmesi için dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine 22/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (Yargıtay Altıncı Ceza Dairesi 2021/24184 K. 2021/20208 E.