Kıdem Tazminatı işçiler için en büyük sosyal korumalardan biridir. Zor zamanlarda, işten çıkarıldıklarında tutunabilecekleri tek şeydir. İşçilerin kıdem tazminatının hüküm ve koşullarının yanı sıra hak ettikleri tazminatı anlamaları önemlidir. Yukarıdaki programı kullanarak kıdem tazminatınızı hesaplayın. Kıdem veya ihbar tazminatı ile ilgili sorularınızı alttaki bağlantıya tıklayarak sorabilirsiniz.
Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Tazminatı hesaplamak için öncelikle brüt ücretinizi bilmeniz gerekir. Brüt ücret, maaşınıza sigorta primleriniz, vergi ve devletten yapılan diğer kesintiler eklendikten sonra elde ettiğiniz tutardır. Brüt ücret, her ay hesabınıza yatırılan veya aldığınız net ücretinizden farklıdır. Asgari ücretli çalışanın 2022 yılında aylık maaşı 4.253 TL (Türk Lirası) iken brüt ücreti 5.004 TL olacaktır. Tüm vergi ve kesintiler dahil brüt tutarı girmelisiniz. Aylık net tutarı değil. Brüt maaşınızı maaş bordronuza bakarak öğrenebilirsiniz. İşvereninizden maaş bordrosu bilgisine sahip değilseniz, net maaşınızı brüt ücrete çevirecek siteler bulunmaktadır.
Kıdem Tazminatı nasıl hesaplanır
2022 yılında azami kıdem tazminatı tutarı 10.596 TL idi. Kıdem tazminatı hesaplamasında 2022 yılı için alınan maaş ne olursa olsun en fazla 10.596 TL esas alınacaktır.
Aylık yardımlarınızı brüt ücretinize eklemelisiniz. Prim, ikramiye, yol ve yemek yardımı gibi düzenli ödemeleri de ekleyebilirsiniz. Bu kategori, ikramiyeler, seyahat ve yemek yardımları (giyim yardımları dahil), dil tazminatı vb. dahil olmak üzere tüm düzenli ödemeleri içerir. “Aylık Ödemeler” başlıklı bölüme aylık olarak yapılan düzenli ödemelerin miktarını eklemelisiniz.
Bir işçi aylık 500 ila 1000 TL arasında ikramiye, üç ayda bir 3000 TL teşvik, 200 ila 500 TL arasında yol yardımı ve 500 ila 500 TL arasında yemek yardımı alsaydı, aylık yardım bölümünde ne kadar alırdı? Aylık yardımlar bölümünde aylık ortalama prim ödemesi olan 750 TL + aylık ikramiye olan 1000 TL + aylık yemek ve yol masrafları toplamı olan 700 TL = 2450 TL yer almalıdır. İhbar tazminatı ve kıdem tazminatı hesaplama sitelerinde aylık sosyal yardımlar bölümü genellikle dahil edilmemektedir. Bu durum tazminatın azalmasına ve hatta çalışanların mağduriyetine yol açabilir. İşvereniniz tarafından sağlanan aylık yardımların tutarını eklemeyi unutmayın.
Brüt maaş ve aylık yardımlar bölümlerini doldurduğunuzda, tazminat hesaplayıcı ihbar ve kıdem tazminatınızı otomatik olarak hesaplayacaktır.
İhbar tazminatı nasıl hesaplanır?
İhbar tazminatı alabilmeniz için işvereniniz tarafından geçerli bir neden olmaksızın işten çıkarılmış olmanız gerekir. Ne kadar haklı olursa olsun, işinizden ayrıldığınızda ihbar tazminatı alamazsınız. İşveren, iş sözleşmenizin feshedildiğini ihbar süresinden önce size bildirmeli ve iş arama izni almanıza izin vermelidir. İhbar süresi çalışanın kıdemine göre artar.
- Altı aydan uzun süredir çalışmayan işçiler iki haftalık ücret alma hakkına sahiptir.
- İş deneyimi 6 ay ile 1,5 yıl arasında olan işçiler için 4 hafta.
- İş deneyimi 1,5 ile üç yıl arasında olan işçiler için asgari süre 6 haftadır.
- Üç yıldan fazla çalışmış olan çalışanlar için ihbar süresi 8 haftadır.
İşveren, iş sözleşmesini feshetmek isteyen bir çalışana söz konusu dönem için fesih bildirimini önceden yapmalıdır. Çalışana ayrıca bu süre zarfında iş araması için her gün en az iki saat izin verilmelidir. Aksi takdirde çalışan bu süreler için eşdeğer ücrete eşit ihbar tazminatı almaya hak kazanacaktır. Sayfanın üst kısmı ihbar tazminatınızı kolayca hesaplamanızı sağlar.
Kıdem tazminatının şartları nelerdir?
Kıdem tazminatı alabilmenin temel koşulu, aynı iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmanızdır. Ayrıca, işvereniniz tarafından gerekçesiz olarak işten çıkarılmış olmanız veya iş sözleşmenizi kendi isteğinizle feshetmiş olmanız gerekir. Aşağıda, işten ayrıldığınızda kıdem tazminatı için geçerli olan koşullar listelenmiştir.
İşçilik Haklarının Ödenmemesi
Birçok işçinin maaş, fazla mesai ücreti, tatil ücreti, ulusal bayramlar için tatil ücreti, geçim indirimi, prim ve ikramiyeler, hafta tatili ücreti vb. gibi hakları vardır. İşverenin bu alacakları ödememesi ya da hiç ödememesi durumunda işçinin feshi haklıdır. Bu durumda işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır ve ayrıca ödenmeyen işçilik hakları için dava açabilir. İşçi hakları ile ilgili yazımız detaylı bilgi içermektedir.
2) Çalışma Koşullarının İşçi Aleyhine Değiştirilmesi
İşverenler, çalışanın yazılı onayı olmadan çalışma koşullarını temelden değiştiremez. Örneğin, bir çalışanın evinden uzağa atanması veya bir yöneticinin daha düşük seviyeli bir işe atanması çalışma koşullarında esaslı bir değişikliktir. İşverenin değişiklik teklifini kabul etmeyen çalışanlar, iş sözleşmelerini haklı nedenle feshetme hakkına sahip olabilirler. Ayrıca kıdem tazminatı da alacaklardır.
3) Emeklilik Nedeniyle Fesih
Sigorta başlangıcı 08.09.1999 tarihinden önce ise 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün primi olan bir işçi emekli olabilir. Emeklilik yaşını doldurmadan işten ayrılan çalışanlar kıdem tazminatı almaya devam edebilirler. 08.09.1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 günü tamamladıktan sonra emeklilik nedeniyle kıdem tazminatına hak kazanacaklardır. Prim gün sayısı 7000’i aşarsa sigortalılık süresine bakılmaksızın fesih haklı olur. Sayfanın sağ tarafında emeklilik tazminatını hesaplayınız.
4) Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma
Kadın işçiler evlendikten sonra bir yıl içinde işten ayrılırlarsa kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. İşten ayrılmadan önce ihbarda bulunmak gerekmiyor. Evlilik tazminatı tutarını hesaplamak için sayfanın sağ tarafındaki programı kullanabilirsiniz.
5) Askerlik Hizmeti Nedeniyle İstifa
Zorunlu askerlik hizmetini yerine getirmek için işten ayrılan işçiler kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. Kıdem tazminatı alabilmeniz için işvereninize fesih yazısı ile birlikte askerlik belgesi vermeniz yeterlidir. Kıdem tazminatınızı bu sayfanın üst kısmından hesaplayabilirsiniz.
6) Mobbing mağduru olmak
Çalışan, mobbing teşkil eden davranışın kendisine iş yerinde sistematik, sürekli ve ısrarlı bir şekilde uygulanması halinde iş sözleşmesini feshedebilir. Mobbingin ne olduğu ve mağdurları nasıl etkilediği hakkında daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okuyabilirsiniz.
7) Çalışanlar Arasında Ayrımcılık
İşverenler çalışanlara karşı ayrımcılık yapamaz ve onlara farklı haklar tanıyamaz. Tüm çalışanlara zam yapılıp sadece seçilmiş birkaç kişiye zam yapılması adil değildir. Bu gibi durumlarda çalışan iş sözleşmesini haklı nedenle feshederse işverenden dört aylık maaşına kadar ayrımcılık tazminatı talep edebilir.
8) Sendikalı işçiler için farklı uygulamalar
İşverenler, toplu iş sözleşmesi dışında sendika üyelerine diğer çalışanlardan farklı davranamaz. Çalışan sözleşmeyi feshedebilir ve kıdem tazminatı ile birlikte bir yıllık maaşına kadar sendikal tazminat talep edebilir.
Sigorta primlerinin eksik ödenmesi
Çalışan, sigorta primlerinin tamamının ödenmemesi halinde iş sözleşmesini feshedebilir. Bu durumda banka tarafından sadece asgari tutar ödenecektir.
İşverenin Çalışana Karşı İşlediği Suçlar
İşveren tarafından işlenen hakaret, tehdit, fiziksel yaralanma gibi suç teşkil eden bir eylem varsa, çalışan iş sözleşmesini feshedebilir. Çalışanlar iş sözleşmelerini haklı nedenle feshedebilirler. Çalışanın iş yerinde herhangi biri tarafından cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirdikten sonra gerekli önlemleri almaması da haklı fesih nedenlerindendir.
Uygulamada başka fesih gerekçeleri de bulunmaktadır. Kıdem tazminatı ve koşulları ile ilgili sorularınız için lütfen aşağıdaki formu kullanınız. Yazımız, işten çıkarılan çalışanın hak ve sorumluluklarına ilişkin detaylı bilgi edinmenizi sağlayacaktır.