TRAMPA NEDİR?

Takasta ya da yeni yasada tanımlandığı şekliyle malların “değişimi için yapılan sözleşmede” taraflar mülkiyeti devretmeyi ve bir ya da daha fazla malı diğerine teslim etmeyi taahhüt eder. Teknolojinin sürekli gelişmesi ekonomik yapıyı da değiştirmiştir. Bu bağlamda, insanlar sadece para kullanarak mülk edinebileceklerini veya elden çıkarabileceklerini varsayamazlar. Bazı durumlarda, mala dayalı bir sözleşme kurmak paraya dayalı bir sözleşme kurmaktan daha pratiktir.

Aşağıda barter ile ilgili sıkça sorulan bazı soruların yanıtları yer almaktadır.

Barter sistemi nedir?

Barter, takas veya mal değişimi anlamına gelir. Takas, bir ürünü almak için başka bir ürünle değiştirmeyi içeren bir alışveriş yöntemidir.

Takas nedir?

Mülkiyet veya hakların edinilmesini sağlayan çoğu yasal işlem para karşılığında yapılır, çünkü bu daha uygundur. Her durumda uygun olmayabilir. Takas, bir borç ilişkisinin mevcut olduğu ve tarafların bir malı başka bir mal veya hakla değiştirdiği bir işlemdir. Takas, karşılıklı bir borçlanma anlaşmasıdır. Mal takası için yapılan bir anlaşma söz konusudur.

Barter Sözleşmesi Nedir?

Barter sözleşmesinde, mülkiyetin her iki tarafa da devredileceği vaadi ile bir yükümlülük yaratılır. Her iki taraf için de borç doğuran hukuki bir sözleşmedir. Sözleşmenin kurulabilmesi için karşılıklı irade beyanlarının uyuşması yeterlidir. Malların teslimi de gerekli değildir. Tarafların her ikisi de malın tesliminden sorumludur. Mal değişimi sözleşmesi, çizgi romanlarını değiş tokuş eden iki çizgi roman koleksiyoncusu arasında veya hisselerini devreden iki hissedar arasında olabilir. Patentler ve çizgi romanlar gibi fikri mülkiyet değerleri de konu olabilir. Bir mal değişimi sözleşmesi para ile ifade edilebilen her şeyi kapsayabilir. Bazen maddi değerleri uyumlu olan ayrı mallar bulmak mümkün olmayabilir. Maddi farklılığı ortadan kaldırmak için denkleştirme parası adı altında diğer malla birlikte para verebilirsiniz. Bu durumda baskın olan işlem bir değişim sözleşmesidir. Paranın bir malla değiştirildiği durumlarda buna takas demek yanlıştır.

Takas ile trampa arasındaki fark nedir?

Karşılıklı olarak üzerinde anlaşılan bir sözleşmedir. Takas ise borcu sona erdiren tek taraflı bir işlemdir. Bu durumda bir başkasına karşı hem borçlu hem de alacaklı olan kişi tek taraflı irade beyanında bulunarak borçların karşılıklı olarak sona erdirilmesini talep edebilir. Taraflar isterlerse bir sulh anlaşmasına da varabilirler. Karşılıklı borçlar anlaşılan miktardan az ise borçlar o oranda kapatılır.

Takas Sözleşmesi Örneğinde Neler Yer Alır?

Her iki taraf da malların veya hakların transferini kabul eder. Sözleşme belirli mal veya haklarla ilgilidir. Bu ilişkinin bir takas ilişkisi olduğu belirtilir. Bir sözleşme, sözleşme özgürlüğü kapsamında yetkili mahkeme ve cezai şartlar gibi diğer şartları da içerebilir.

Barter Sözleşmesinin Unsurları Nelerdir

Mal değişim sözleşmesi imzalandıktan sonra, taraflar borçlandıkları mal veya hakları devretmek için tasarruf işlemini gerçekleştirmek ve teslim etmek zorundadır. Takas edilmesi kararlaştırılan şeylerin genel olarak eşit değerde olması gerekir. Tarafların denkleştirmek için makul bir ücret üzerinde anlaşmaları halinde mal değişimi sözleşmesi yine de yapılabilir. Aynı maddi değere sahip taşınır ve taşınmaz malların değişimi mümkündür. Bu bağlamda hem bir taşınmazın hem de bir taşınırın devredilmesi mümkündür. Örneğin bir takas düzenlemesinde, bir daire ve bir araba her iki tarafça da ödünç alınabilir. Malların değeri eşit değilse ve denkleştirme tutarı henüz belirlenmemişse, daha düşük değerli malı devreden taraf tutarın belirlenmesini talep edebilir. Taraflar ayrıca malların değişimine ilişkin karşılıklı isteklerini de belirtmelidir. Bunun olmaması durumunda hatalı veya kusurlu işlemlerin gerçekleşmesi mümkündür.

Takas sözleşmesinde şekil şartları nelerdir?

Kanun, mal değişimini içeren anlaşmalar için herhangi bir şekil şartı öngörmemektedir. Bu nedenle, bir borç takası yapmak için resmi veya yazılı bir belgeye ihtiyaç yoktur. Anlaşmanın şekli, anlaşmanın konusu taşınır mallar ise sözleşmenin ispatı için çok önemlidir. Bu durumda, sözleşmenin ispatı için tanıklar da dahil olmak üzere her türlü delil kullanılabilir. Mal değişim sözleşmesinin yükümlülüklerinden biri şekil şartına tabi ise, mallar veya borçlanılan haklar için şekil şartının yerine getirilmesi gerekecektir. Bu bağlamda, ödünç alınan mallardan biri taşınmaz ise, sözleşmenin konusu işlemin yapılması ile belirlenecektir. Sözleşme, tapu memuru tarafından yapılacak işlemle de kurulabilir.

Tapu Takası (TDE) nedir?

Taşınmaz mallara ilişkin trampa sözleşmesinin hukuki sonuç doğurabilmesi için tapuda imzalanması gerekir. Tapu sicil müdürlükleri, takas edilen mallar arasında eşit bir değer yoksa, eşdeğer paraya karar veremezler. Buna dayalı bir sözleşmenin yapılmasını da engelleyemezler. Ancak belirlenen eşdeğer para için taşınmaz mala karşı yasal ipotek koyabilirler. Taşınır mallara ilişkin bir sözleşmenin temel unsurları açıkça belirtilmelidir. Taraflar ayrıca cezai şart gibi konularda resmi kararlar alabilmelidir. Bu bağlamda, noter trampa sözleşmesi yapmaya yetkili değildir.

Bir barter sözleşmesini nasıl feshedebilirim?

Sözleşme, borçların karşılıklı olarak tatmin edilmesi veya karşılıklı rıza ile sona erdirilebilir. Taraflardan birinin ifa sırasında yükümlülüklerini ihlal etmesi veya ifa edememesi durumunda genel hükümler uygulanacaktır. Diğer tarafın kusuru veya diğer tarafın kusuru nedeniyle uğradığı zararlar için diğer taraf her zaman dava yoluyla tazminat talep edebilir.

Bir barter sözleşmesinin zamanaşımı süresi nedir?

Kanunda mal değişim sözleşmeleri için bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Dolayısıyla on yılın sonunda bu sözleşmeden doğan her türlü alacağı talep etme hakkı zamanaşımına uğrayacaktır. Zamanaşımı süresi doluyor ama borç ortadan kalkmıyor. Alacak davasında sadece karşı tarafın zamanaşımı def’ini kullanma hakkı vardır.

Yargıtay Kararları

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının hem ana davada hem de birleşen davada barter çeklerini nakit olarak tahsil edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Barter bir takas sistemidir İki dilli tercüman kullanmak iyi bir fikirdirModern ekonomiye uyarlanmış bir barter sistemidir.Sistemin özü, şirketler arasında mal veya hizmet alışverişi için değişim aracı olarak para kullanılmamasıdır. Bir barter üyesi başka bir barter üyesine mal veya hizmet sattığında, üye satılan mal veya hizmetin değeri kadar alacaklı olur. Barter çeki, mal ve hizmetler barter sisteminde satışa sunulduğunda tahsil edilecektir. Çekler nakit olarak ödenemez. Barter sisteminden bahsedilmesine izin verilmez. (6. Hukuk Dairesi 2021/3710 E. 2021/1342 K.)

“Davalı … takas yoluyla bir pay satın aldıktan sonra taşınmazın diğer bazı paylarını da satın alarak 292/2935 payın nihai sahibi olmuştur. Yasayı dolanmak için asıl işlemin takas olduğunu göstermek gerekir. Bu, diğer hissedarların ön alım haklarını kullanmalarını engelleyecektir. İlk derece mahkemesinin kararındaki gerekçeye göre, “davalı … tarafından taşınmazların takası yoluyla hisse edinilmesi muvazaalıdır. Ve hisseleri bir satış işlemi yoluyla edindiğinin kabulü gerekir. Davacının önalım hakkı mevcuttur.” (14. Hukuk Dairesi 2019/3901 E. 2021/4211 K.)