İşverenlere tanınan tek taraflı ücretsiz izin hakkı işçileri zor durumda bırakmıştır. İşçi ya 1170 TL’lik sefalet ücretini kabul etmek zorunda kalmakta ya da kıdem tazminatından vazgeçmek zorunda bırakılmaktadır. Bu yazıda ücretsiz izinlerin uygulanması ve sonuçları ile ilgili özel konuları ele alacağız.
Ücretsiz izin nedir?
Ücretsiz izin, iş sözleşmesinin bir süreliğine askıya alınması anlamına gelir. Uygulamada iki türü bulunmaktadır. Birincisi, kanundan kaynaklanan ücretsiz izindir. İkinci tür ücretsiz izin ise taraflar arasındaki anlaşmalar sonucunda ortaya çıkar. Kanun, çalışanların evliliklerini, yakın akrabalarının ölümlerini, seyahat izinlerini, mazeret izinlerini ve doğum izinlerini kapsamaktadır. İkinci olarak, ücretsiz izin her iki tarafın anlaşması ile belirlenir. Ücretsiz izin kanunla düzenlenmemiştir ve sadece tarafların anlaşması halinde verilir. Son yıllarda Yargıtay kararları, gönüllü ücretsiz izin uygulamasını daha yaygın hale getirmiştir.
Ücretsiz izin durumunda, taraflar arasındaki iş sözleşmesinden doğan yükümlülükler askıya alınmaktadır. Bu durumda hem işveren hem de işçi ücret ödeme yükümlülüğünden kurtulmaktadır. Ancak hem işverenin hem de çalışanın çalışana iyi davranma ve sadık kalma yükümlülükleri devam eder.
Ücretli İzin Nedir?
Ücretli İzin, çalışanlara bir yıllık çalışmalarının karşılığı olarak verilen yıllık izindir. İşverenler, çalışanların birikmiş yıllık izinlerini pandemi süresince kullanmalarına da izin verebilirler.
Kimler ücretsiz izin hakkı talep edebilir?
Ücretsiz izin ödeneği, pandemi nedeniyle işverenleri tarafından ücretsiz izne çıkarılan ve 15 Mart 2020 tarihinden sonra işten çıkarılan işçiler için geçerlidir. Ücretsiz izinler için online başvuru yapabilirsiniz.
Pandemi İzin Ödeneği Nedir?
15 Mart 2020 tarihinden itibaren işsizlik sigortası alamayan ücretsiz izindeki işçilere aylık 1200 TL ödenek verilecektir.
Ücretsiz izin sırasında işten çıkarılabilir misiniz?
İşten çıkarmadan kaçınmak için, işverenler çalışanları yalnızca ahlaka, iyi niyete ve devamsızlık gibi diğer kurallara uygun olmayan davranışlar nedeniyle feshedebilir. Sadece geçerli sebepler varsa.
Ücretsiz izin talep edebileceğiniz durumlar nelerdir?
Yasa, belirli durumlarda ücretsiz izin hakkı tanımaktadır. Yasa, bu ücretsiz iznin karşılıklı rızaya gerek olmaksızın tek taraflı bir beyanla alınmasına izin vermektedir. Tek taraflı olarak ve işverenin rızası olmadan karşı tarafa bildirimde bulunarak bu yasal hakkın kullanılması mümkündür. Dört çeşit izin vardır: evlilik izni; doğum izni; süt izni.
Ücretsiz izin için tazminat hakkım var mı?
İş sözleşmesini feshetmek için haklı nedenler varsa, çalışan tazminat alma hakkına sahiptir.
Doğumdan sonra kaç gün ücretsiz izin verilir?
İş Kanunu’na göre bir çalışan doğum yapması halinde altı aya kadar ücretsiz izin alabilir. İş sözleşmesinin 6 aylık süre içinde sona ermesi halinde işçi işe iade davası açabilir. İş sözleşmesi yasal süre içinde sona ererse, çalışan tazminat veya diğer ödenmemiş haklarını talep edebilir.
İşveren çalışanı ücretsiz izne çıkarabilir mi?
Pandemi öncesinde işveren, çalışanın yazılı onayı olmadığı sürece çalışanı ücretsiz izne çıkaramazdı. Ancak koronavirüs salgını işten çıkarmayı yasakladığı için, işveren çalışanı tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarabilir.
Ücretsiz yol iznine kaç gün izin verilir?
Çalışanlar yıllık izinlerini kendi şehirleri dışında bir şehirde kullanmak isteyebilirler. Yıllık izinlerini şehir dışında kullanmak isteyen çalışanlar, bunu kanıtladıkları takdirde dört güne kadar ücretsiz izin alabilirler. Çalışan, tatilini şehir dışında geçireceğini otobüs bileti vb. belgelerle kanıtlayabilir.
Ücretsiz izin için şartlar nelerdir?
Pandemiden önce çalışanın ücretsiz izin teklifini yazılı olarak kabul etmesi veya reddetmesi gerekiyordu. Pandemi sonrasında ücretsiz izinler için herhangi bir koşul bulunmamaktadır.
Ücretsiz izin süresi ne kadardır?
Ücretsiz iznin süresini belirleyen bir yasa yoktur. Taraflar maaşsız iznin süresi konusunda anlaşabilirler. Pandemi ilan edildikten sonra kanunla üç aylık bir izin süresi belirlenmiş olsa da bu süreler dört kez uzatılmıştır. Cumhurbaşkanı izin süresini 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatmaya yetkilidir.
Pandemi – Ücretsiz İzin Almak İçin Bir Neden
Pandemik hastalık durumunda işveren çalışana ücretsiz izin teklif edebilir. Genel olarak, her iki tarafın da mutabakatı gereklidir. İşverenler geçici ve makul bir süre için ücretsiz izin vermelidir. Çalışanlar salgından sonra mümkün olan en kısa sürede işlerine dönmelidir. Koronavirüs döneminde pandeminin ücretsiz izin için yasal bir neden olabileceğine şüphe yok.
Devlet Memurlarının Ücretsiz İzin Hakkı Var mı?
Beş yıllık hizmet süresini tamamlayan memur, memuriyet kariyeri boyunca en fazla iki kez kullanabileceği bir yıla kadar ücretsiz izin hakkına sahiptir. Sıkıyönetim, olağanüstü hal veya afet bölgelerinde görev yapan devlet memurları ücretsiz izne hak kazanamazlar.
Özel sektörün ücretsiz izin hakkı var mıdır?
Ücretsiz izinler kanunen yol izni (doğum izni olarak da bilinir), evlilik izni (ölüm izni olarak da bilinir), mazeret izni (ssssssssssssssssssssssssssssssss olarak da bilinir) ve seyahat izni olarak düzenlenmiştir. Ücretsiz izin hakkı, anlaşmaları halinde özel şahıslar tarafından da kullanılabilmektedir. Yasa, çalışanların ücretsiz izin haklarını tek taraflı olarak kullanmalarına izin vermemektedir.
Ücretsiz İzin veya Doğum Sonrası Yarı Zamanlı Çalışma Yönetmeliği kapsamında hangi haklara sahibim?
Kadın işçiler için doğumdan önce sekiz hafta ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık doğum izni vardır. Doktorun uygun görmesi halinde, kadın doğumdan önceki üç haftaya kadar çalışmaya devam edebilir. Çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi nedeniyle, kadın işçinin doğum izninin bitiminden sonra 60 gün ücretsiz izin hakkı vardır. Bu süre ikinci doğum için 120 güne, üçüncü doğum için 180 güne kadar uzatılabilir. Çalışanın istemesi halinde işveren altı aya kadar ücretsiz izin verebilir.
Kadın çalışan, doğum izninden sonra ve çocuğun zorunlu ilkokul eğitimine başlamasını takip eden ayın başlangıcından önce kısmi çalışma talebinde bulunabilir. Bu hak, yalnızca talebin çocuğun zorunlu ilköğretime başladığı tarihten bir takvim ayı önce yazılı olarak yapılması halinde kullanılabilir.
Öğretmenlerin Ücretsiz İzin Hakkı Var mıdır?
Öğretmenler beş yılın ardından bir yıl süreyle ücretsiz izne ayrılabilirler.
Ücretsiz izin süresi uzatıldı mı?
Cumhurbaşkanlığı kararnamesine göre, işten çıkarma yasağı 17 Ocak 2021’de sona erecek. Kısa çalışma ödeneği, vakalardaki artış nedeniyle 28 Şubat 2021 tarihine kadar uzatıldı. Buna paralel olarak işten çıkarma yasağının da erteleneceğini söyleyebiliriz. İşten çıkarma yasağının uzama ihtimali nedeniyle ücretsiz izinler uzatılabilir.
Ücretsiz izinler kıdeme sayılır mı
Ücretsiz izin iş sözleşmesinin askıya alınmasını içerdiğinden, bu durum kıdem tazminatı hesaplamasında dikkate alınmaz. Çalışanın ücretsiz iznin bitiminden sonra işe iade edilmemesi durumunda, izinden önceki son iş günü hesaplamada dikkate alınır.
1 Ay Ücretsiz İzin Kullanılabilir mi?
Her iki tarafın ortak kararı ile çalışan ücretsiz izne ayrılabilir. Taraflar ücretsiz iznin belirli bir zaman dilimine yayılmasına karar verebilirler.
Ekonomik Kriz Nedeniyle Ücretsiz İzin Verilebilir mi?
Maliyetleri kontrol etmek için, işverenin hem sahadaki işçi sayısını ve türünü hem de ekonomik tasarruf önlemlerini düzenlemesi gerekebilir. Son çare olarak fesih ilkesi iş hukukunun önemli bir parçasıdır. Son çare olarak fesih ilkesine göre, ekonomik kriz nedeniyle işçiler ücretsiz izne çıkarılabilir.
4/B Sözleşmeli Personelin doğum sonrası ücretsiz izin hakkı var mıdır?
4/B’li çalışanlar doğum sonrasında 6 ay ücretsiz izin hakkına sahiptir. 4/B sözleşmeli personelin askerlik, evlat edinme ve diğer durumlar için de ücretsiz izin hakkı bulunmaktadır.
Bir işçi en fazla kaç gün ücretsiz izin kullanabilir?
Cumhurbaşkanı kararı ile yürürlüğe giren işten çıkarma yasağı süresince işverenler çalışanlarını ücretsiz izne çıkarabilir. Çalışanın onayının alınması gerekli değildir.
Covid-19 salgını nedeniyle bazı işverenler ücretsiz izinleri kötüye kullanmıştır. Ücretsiz izin yasalara ve Yargıtay kararlarına uygun olmalıdır. Aksi takdirde haklarınızı kaybedersiniz.
